İdam cezası tüm dünya ülkelerinde, her ülkede belirli yasalara dayanarak suçlulara verilen bir ceza yöntemidir. Bugün gelişmiş batılı ülkeler idamı vahşet olarak nitelemiş ve bu yöntemi yasalardan kaldırmışlardır. Ancak dünya ülkelerinin bir çoğunda idam cezası hala uygulanıyor.. Peki tarihte idam cezası hangi yöntemler kullanılarak gerçekleştirildi? Sizce de bu bir vahşet mi yoksa gerçek bir ceza mı?
Tüm dünya idama onay veriyor ancak, bunun acısız olması gerektiğini savunuyor. Kafa kesmek, elektrik vermek, zehirlemek, asmak ve daha birçok yöntem tarih sayfalarında yerini aldı!
İran’da insanlar başları ve uzuvları dışarıda kalacak şekilde iki kayık arasına konur, sonra üzerine bal ve süt dökülerek fareler yesin diye bırakılırmış. Delhi’de ise 14. yüzyılda idam mahkumları, dişlerine kesici alet bağlanan fillerin önüne atılırmış. Yıllar boyunca bilim ve teknoloji, idamı daha insani yöntemlerle uygulamak için arayış içindeydi. İdamlar binlerce yıl boyunca kamuya açık seyirlik olaylar oldu. İnsanları hayvanlarla birlikte çuvala koyup boğmaktan, akciğerlerini sökmeye kadar birçok yöntem uygulandı.
1982’de ABD’de bir suçlunun idamı için ilk kez şırınga kullanılıyordu. Bundan önce idamlar elektrikli sandalyede yapılıyordu. Bugün bu yöntem işkence olarak görülüyor. Gerçekten de sandalyede oturanlara elektrik verildiğinde bazen gözleri yuvalarından fırlıyor, saçları tutuşabiliyordu. Yanlarında sürekli yangın söndürme tüpüyle gardiyanların olması bundandı. Halen 21. yüzyılda Amerika’da ölüm cezasının uygulandığı tüm eyaletlerde şırıngayla ölüm ilk tercih durumunda.
2005 tarihinde, Texas ve Virginia’daki kayıtlar incelendiğinde, şırınga uygulanan mahkumların yüzde 44’ünün ölümleri sırasında olayın farkında olma ve acı çekme ihtimallerinin yüksek olduğu sonucuna varıldı. ırıngadaki zehirler kasları felce uğrattığı için bağırma veya çırpınma şansları olmuyordu. Daha sonra yapılan bir araştırmada ise kalbi durdurması için şırıngadaki ölümcül kokteyle eklenen zehrin işe yaramadığı görüldü. Bilinenin aksine vahşet uygulamanın iç yüzündeydi. Seyirlik bir tiyatro senaryosu gibi olmadığı için toplum bu yöntemin kirliliğinden uzun yıllar haberdar olmadı..
Asmak
Kafa kesmek bugün hala kullanılsa da (Suudi Arabistan’da 2017’de 146 kişiye uygulandı) iple asmak günümüzün en yaygın yöntemi. Bunun için ‘kısa düşme’ ve ‘uzun düşme’ diye iki ayrı yöntem kullanılıyor. Kısa düşmede ölüm boğulma yoluyla olduğu için oldukça acı verdiği biliniyor. Uzun düşmede ise kurbanın boyun kemiği kırılıp omuriliği parçalanıyor ve bir saniye içinde tansiyon sıfıra düşüyor.
Kurban derhal bilincini kaybettiği için bu yöntem daha insani bulunuyor. Ancak kalp atışları idamdan sonra 20 dakikaya kadar devam edebiliyor. Düşme mesafesinin çok iyi ayarlanması gerekiyor. Mesafe uzun olduğunda kafanın kopma tehlikesi olabilirken, kısa olması halinde de boğulma süreci uzun sürebiliyor.
Giyotin
1789’da giyotin kullanılmaya başlandı. Fransız Devrimi yeni başlıyor, çok sayıda soylunun kafası uçuruluyordu. Bu işin baltayla yapılması çok etkili olmuyordu.
İdamların daha insani yöntemlerle yapılması konusunda kafa yoran doktor Joseph Ignace Guillotin, mucidi kendisi olmasa da kendi adını alan giyotini geliştirdi. Yukarıdan düşmesi ve bıçağının keskin olması nedeniyle iple asmaktan çok daha etkili bir yöntemdi bu.
Elektrikli Sandalye
Elektrikli sandalye asma yoluyla idama daha insani bir alternatif olarak geliştirilmişti. Giyotin ve şırınga gibi onun da medeni ve bilimsel olduğu düşünülüyordu. Ancak sonra bu yöntemin de sorunlar çıkardığı ve acıya neden olduğu görüldü. Tartışmalara rağmen ABD’nin dokuz eyaletinde elektrikli sandalye ile idam hala yedek yöntem olarak kullanılabiliyor.
Nitrojen Hipoksi
Alternatif olarak sunulan son yöntem bu. Hava yerine nitrojen veya helyum gibi bir gaz solutuluyor. Havada da zaten yüzde 78 oranında nitrojen bulunuyor. 1960’larda gönüllü deneklerle yapılan bir deneyde saf nitrojen solumaya başladıktan 17-20 saniye sonra bilinç yitimi olduğu, bundan üç saniye sonra da nefes almanın tümüyle durduğu görüldü.
Ayrıca vücut oksijen eksikliği yaşadığını tespit edemediği için herhangi bir acı da yaşanmıyor. Sadece, karbondioksit artması nedeniyle eğersiz sonrası bacaklarda oluşan ağrı gibi bir ağrı hissediliyor. Ama diğer yöntemlerdeki boğulma hissi yaşanmıyor.
Kurşuna Dizmek
Genellikle savaşta ve askeri suçlarda başvurulan bir yöntem olduğu sanılsa da kurşuna dizmek bir süre önce Utah eyaletinde yedek idam yöntemi olarak kabul edildi. Kuzey Kore’de de bu yöntem kullanılıyor. İdam mahkumu gözleri bağlı halde bir sandalyeye bağlanıyor. Karşısında silahlı beş görevli göğsüne ateş ediyor. Silahlardan biri boş mermi içeriyor.
1938’de kurşuna dizildiği sırada kalbine EKG bağlanan bir mahkumun kalbinin kurşunlar isabet ettikten 15 saniye sonra durduğu tespit edilmişti. Kalp durduktan sonra ise beyinde 30 saniye kadar süren bir yüksek aktivite yaşandığı ve sonra her şeyin durduğu tahmin ediliyor.
